Αβεβαιότητα και ανησυχία επικρατεί στην αγορά των ιατροτεχνολογικών προϊόντων, καθώς παρότι έχουμε φθάσει στον δέκατο μήνα του 2019, δεν έχουν ακόμη προσδιοριστεί τα ποσά της αυτόματης επιστροφής για το 2018!

Ο προσδιορισμός του προϋπολογισμού ανά κατηγορία υλικών, για το 2017 και το 2018, δεν έλαβε υπόψη τις πραγματικές ανάγκες. Το αποτέλεσμα ήταν ότι για το 2017 προέκυψαν υπέρογκα ποσοστά, που σε ορισμένες κατηγορίες έφθασαν το αστρονομικό ποσό του 70%.

Στο μεταξύ παραμένουν σε εκκρεμότητα από τον ΕΟΠΥΥ καίρια δεδομένα για την πορεία και την εξέλιξη της αγοράς, όπως:

• Η εξέλιξη των δαπανών του 2018, ώστε να προσδιοριστεί το ποσό της αυτόματης επιστροφής.
• Για το 2019, ο προσδιορισμός του προϋπολογισμού ανά κατηγορία παροχών και οι δαπάνες του πρώτου εξαμήνου.

Βέβαια, μείζον πρόβλημα παραμένει το γεγονός ότι οι διαδικασίες αξιολόγησης και διαπραγμάτευσης των νέων ιατροτεχνολογικών προϊόντων παραμένει θολή και χρονοβόρα. Επίσης, επικρατεί σύγχυση καθώς έχει καταργηθεί το Μητρώο Ιατροτεχνολογικών Προϊόντων του ΕΚΑΠΤΥ, ενώ το αντίστοιχο του ΕΟΦ ακόμη δεν έχει ολοκληρωθεί.

Βασικά θέματα προς συζήτηση:

• Αξιολόγηση και διαπραγμάτευση νέων ιατροτεχνολογικών προϊόντων
• Προσδιορισμός προϋπολογισμού του ΕΟΠΥΥ για το έτος 2019 ανά κατηγορία παροχών
• Υπολογισμός clawback για την παροχή υλικών προς τους ασφαλισμένους του ΕΟΠYΥ για τα έτη 2018 και 2019

Παρά τις εξαγγελίες πολλών ετών, δεν έχει καταστεί δυνατόν να αναδιοργανωθεί το σύστημα προμηθειών των δημοσίων νοσοκομείων. Η ίδρυση και λειτουργία της Εθνικής Κεντρικής Αρχής Προμηθειών Υγείας (ΕΚΑΠΥ) από την προηγούμενη κυβέρνηση δεν προχώρησε, με συνέπεια να παραμένουν στρεβλώσεις και δυσλειτουργίες.

Για παράδειγμα, δεν υπάρχει καμία σαφή διαδικασία για την αξιολόγηση και προμήθεια νέων, καινοτόμων υλικών, ενώ διεθνώς χάρη στην πρόοδο της ιατρικής τεχνολογίας έχει επιταχυνθεί ο ρυθμός της ανάπτυξης νέων ιατροτεχνολογικών προϊόντων. Είναι σαφές ότι η χώρα έχει άμεση ανάγκη εφαρμογής σύγχρονων μοντέλων χρηματοδότησης του ΕΣΥ, όπως η χρήση των DRGs.

Επίσης, έχουν μείνει κενό γράμμα όλες οι προσπάθειες και εξαγγελίες για την υλοποίηση κεντρικών διαγωνισμών, οι οποίοι εκτιμάται ότι μπορούν να συμβάλουν σε σημαντική εξοικονόμηση πόρων ύψους τουλάχιστον 25%.

Παράλληλα, η πλατφόρμα του ΕΣΗΔΗΣ χρησιμοποιείται σε ελάχιστο βαθμό από τα νοσοκομεία για προμήθειες άνω των 60.000 ευρώ. Είναι ενδεικτικό ότι το 2016, οι διαγωνισμοί που συμβασιοποιήθηκαν ήταν μόνο 136 εκατ., το 2017 μειώθηκαν σε 90 εκατ. ευρώ και το 2018 ακόμη λιγότερο. Συνεπώς, φαίνεται ότι το ΕΔΗΔΗΣ χρησιμοποιείται μόνο για το 6-9% του συνόλου των προμηθειών!

Η ουσία είναι ότι το μεγαλύτερο μέρος των προμηθειών των νοσοκομείων διεξάγεται χωρίς διαγωνισμό (παράταση παλαιών συμβάσεων, μικροπρομήθειες, συλλογή προσφορών, απευθείας αναθέσεις). Έτσι, ανά τακτά χρονικά διαστήματα, η εκάστοτε κυβέρνηση νομιμοποιεί τις προμήθειες αυτές, ώστε οι προμηθευτές να μπορούν να εξοφληθούν. Η τελευταία ρύθμιση έγινε με τον Ν.4623 (ΦΕΚ Α’134, 9/8/2019), ο οποίος αφορά όλες τις προμήθειες υλικών μέχρι και τις 31/7/2019.

Ακόμη, υπάρχει πρόβλημα με την εξόφληση οφειλών ατιμολόγητων προμηθειών των Νοσοκομείων του ΕΣΥ. Πρόκειται για υλικά που παραδόθηκαν με Δελτία Αποστολής, υπό τη διαδικασία του επείγοντος λόγω άμεσων νοσοκομειακών αναγκών – πχ έκτακτα χειρουργεία – χωρίς να έχουν τιμολογηθεί, αφού δεν προϋπήρξε η σχετική προβλεπόμενη από τον Νόμο διαδικασία. Το μεγαλύτερο πρόβλημα εντοπίζεται κυρίως στο νοσοκομείο Ευαγγελισμός», αλλά και σε άλλα μεγάλα νοσοκομεία, όπως Ιπποκράτειο Αθηνών, Πανεπιστημιακό Πατρών, Γ. Γεννηματάς Αθηνών και Νίκαιας.

Σαν να μην έφθαναν όλα αυτά, συτή την περίοδο επικρατεί ένα αλαλούμ με το λεγόμενο Μητρώο Ιατροτεχνολογικών Προϊόντων. Το Μάρτιο του 2019, η προηγούμενη κυβέρνηση κατήργησε το παραπάνω Μητρώο του ΕΚΑΠΤΥ, ψηφίζοντας τον νόμο 4600 και έθεσε σε ισχύ το νέο Μητρώο του ΕΟΦ.

Όμως, το Μητρώο του ΕΟΦ δεν έχει ακόμη δημιουργηθεί. Μετά από δύο παρατάσεις, υπάρχει προθεσμία για τις εταιρείες μέχρι τα τέλη Δεκεμβρίου του 2019. Όμως, ο Ν. 4600 υπερισχύει της απόφασης του ΕΟΦ για την παράταση, οπότε βρισκόμαστε στην κατάσταση να έχει καταργηθεί το μητρώο του ΕΚΑΠΤΥ και να μην είναι πλήρες ακόμη το αντίστοιχο του ΕΟΦ.

Το αποτέλεσμα είναι να επικρατεί μία πρωτοφανής κατάσταση στην προμήθεια ιατροτεχνολογικών προϊόντων στο ΕΣΥ. Από τη μία πλευρά είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την παραλαβή τους είναι η αναγραφή στο συνοδευτικό παραστατικό του αριθμού του Μητρώου του ΕΚΑΠΤΥ.

Όμως, το μητρώο αυτό έχει καταργηθεί. Στην πράξη, τα νοσοκομεία συνεχίζουν να παραλαμβάνουν υλικά με τιμολόγια ή δελτία αποστολής με αναφορά αριθμού μητρώου ΕΚΑΠΤΥ χωρίς να ζητούν τον αριθμό μητρώου του ΕΟΦ. Εφόσον το μητρώο ΕΟΦ είναι ημιτελές, πρακτικά αυτό έχει ως αποτέλεσμα, πολλά προϊόντα να κυκλοφορούν χωρίς τη δυνατότητα ελέγχου.

Βασικά θέματα προς συζήτηση:

• Λειτουργία της Εθνικής Κεντρικής Αρχής Προμηθειών Υγείας (ΕΚΑΠΥ)
• Αξιολόγηση και αποζημίωση νέων ιατροτεχνολικών προϊόντων
• Εφαρμογή DRGs στη χρηματοδότηση των νοσοκομείων
• Κεντρικοί διαγωνισμοί για την προμήθεια υλικών
• Μητρώο Ιατροτεχνολογικών Προϊόντων

Σήμερα στο ΕΣΥ παραμένει ουσιαστικά άγνωστος ο αριθμός των εγκατεστημένων ιατρικών μηχανημάτων, ενώ και για εκείνα που ίσως έχει γίνει κάποια καταγραφή δεν υπάρχουν δείκτες λειτουργικότητας και αξιολόγησης. Στην πράξη, τα νοσοκομεία, δεν έχουν υιοθετήσει διαδικασίες καταγραφής, κωδικοποίησης και συστηματικής παρακολούθησης του εξοπλισμού.

Η έλλειψη δεδομένων για τον αριθμό, το είδος και την κατάσταση του εξοπλισμού καθιστά ουσιαστικά αδύνατο να σχεδιαστεί οποιοδήποτε πρόγραμμα οργάνωσης και παρακολούθησης του εξοπλισμού σε εθνικό επίπεδο. Σήμερα, η απόκτηση και διαχείριση της βιοϊατρικής τεχνολογίας χαρακτηρίζεται επιγραμματικά από:

• χαμηλότατο βαθμό αξιοποίησης και απόδοσης
• έντονη χωροταξική ανομοιογένεια
• έλλειψη κριτηρίων αξιολόγησης και
• προώθηση μη ορθολογιστικής επενδυτικής πολιτικής

Παράλληλα, ο προγραμματισμός των προμηθειών και η διενέργεια των διαγωνισμών, όπως πραγματοποιείται σήμερα, περιπλέκουν τόσο τις διαδικασίες όσο και την

αποτελεσματικότητα της διαχείρισης της βιοϊατρικής τεχνολογίας. Οι προδιαγραφές, θα πρέπει να συντάσσονται με βάση τα κλινικά χαρακτηριστικά για τα οποία υπάρχει επιστημονική τεκμηρίωση ότι επηρεάζουν την δυνατότητα ή την αποτελεσματικότητα της χρήσης του προϊόντος.

Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι είναι αδήριτη ανάγκη να δημιουργηθεί Κτηματολόγιο Ιατροτεγνολογικού Εξοπλισμού. Αυτό θα αποτελέσει ένα δυναμικό εργαλείο στη διαμόρφωση στρατηγικής, στην ανάπτυξη επιχειρησιακού σχεδίου και στη λήψη αποφάσεων στον τομέα του ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού γιατί θα γίνεται με βάση διεθνή δεδομένα και η αξιολόγηση της ιατρικής τεχνολογίας θα βασίζεται σε διεθνείς δείκτες αξιολόγησης.

Βασικά θέματα προς συζήτηση:

• Κτηματολόγιο Ιατροτεχνολογικού Εξοπλισμού
• Ποιες είναι οι προτεραιότητες της νέας κυβέρνησης στον τεχνολογικό εκσυγχρονισμό των νοσοκομείων
• Κλινικές Προδιαγραφές για την προμήθεια εξοπλισμού
• Συντήρηση και αντικατάσταση εξοπλισμού